భాద్రపద మాసాన్ని నాభ మాసం అని కూడా అంటారు. ఇది శివుడు మరియు పార్వతి మధ్య శాశ్వతమైన ప్రేమతో ముడిపడి ఉన్న వ్రతాలతో ప్రారంభమవుతుంది. చాలా వ్రతాలు స్త్రీల కోసం ప్రత్యేకంగా ఉంటాయి.
ఈ మాసంలో వచ్చే మొదటి వ్రతం హరితాళికా వ్రతం / శుక్ల పక్షం మూడవ రోజున గౌరీ వ్రతం.
హరితాళికా వ్రత/ గౌరీ పూజ - శుక్ల తృతీయ
పొలాలన్నీ పచ్చగా కళకళలాడుతూ, వర్షా ఋతువుల వర్షంతో నేలను తడిపి భూమిని శుద్ధి చేసే కాలం ఇది.
ఆలిభిర్హరితా యస్మాత్ తస్మాత్సా హరితాలికా
ఈ మాసంలో జరిగే చాలా వ్రతాల్లో దేవతా విగ్రహాలను తయారు చేస్తారు. హరితలీ వ్రత సమయంలో శివుడు మరియు పార్వతి దేవి యొక్క ప్రతిమను మట్టితో తయారు చేస్తారు, పూజానంతరం, నది / సరస్సులలో విగ్రహాల విసర్జన చేస్తారు, అన్ని నీటి వనరులు కూడా భాద్రపద మాసంలో నిండి ఉంటాయి.
దేవి పార్వతి ఈ రోజున శివుడిని ఆరాధించి, అతనితో తన బంధాన్ని తన భార్యగా పొందింది. దేవి పార్వతి వ్రతం యొక్క ముఖ్య దేవత అని మరియు ఈ రోజున స్త్రీలు ఆమెను తప్పక పూజించాలని చెబుతూ శివుడు ఈ ప్రపంచంలోని ఇతర మహిళలకు ఈ వ్రతాన్ని ఇచ్చాడు.
శివుడు ఇచ్చిన పూజా మంత్రం ఇక్కడ ఉంది (స్మృతి కౌస్తుభలో పేర్కొన్నట్లు)
నమః శివాయ శాంతాయ పఞ్చవక్త్రాయ శూలినే
నన్దిభృంగిమహాకాలగణయుక్తాయ శంభవే ।
శివాయ శివరూపాయై మంగలాయై మహేశ్వరి
శివే సర్వార్థదే దేవి శివరూపే నమోస్తు తే ।
నమస్తే సర్వరూపిణ్యై జగద్ధాత్ర్యై నమోనమః
సంసారభీతిసంత్రస్తాం త్రాహి మాం సింహవాహిని ।
మయాపి యేన్ కామెన్ పూజితాసి మహేశ్వరి
రాజ్యం దేహి చ సౌభాగ్యం ప్రసన్నా భవ పార్వతీ ।
మంత్రేణానేన్ మాం దేవి పూజయేదుమయా సః
సిద్ధివినాయక చతుర్థి - శుక్ల చతుర్థి
ఈ వ్రతంలో అన్ని అడ్డంకులు తొలగిపోవడానికి వినాయకుడిని పూజిస్తారు.
ఋషులు ఈ క్రింది సమస్యలకు పరిష్కారం కోసం శ్రీకృష్ణుడిని అడుగుతారు,
అడ్డంకులు లేకుండా పనులు ఎలా పూర్తి చేస్తారు.
ఒక వ్యక్తి అర్థ-సిద్ధిని ఎలా పొందగలడు - ఆరోగ్యం మరియు సంపద వంటి జీవితానికి నిజమైన ఫలం.
మంచి సంతానం ఎలా కలుగుతుంది
జంటలు గొడవలు, అపార్థాలు మరియు తగాదాల నుండి ఎలా ఉండగలరు
బంధువులు ఎలా ఐక్యంగా ఉండగలరు
ఈ ప్రపంచం శాంతి వైపు ఎలా పయనిస్తుంది
అప్పుడు శ్రీకృష్ణుడు ఈ వ్రతాన్ని పరిష్కారంగా ఇస్తాడు.
పూర్వకాలంలో ఈ వ్రతాన్ని అహల్య, దమయంతి, శ్రీరాముడు, భగీరథుడు ఆచరించారు మరియు సముద్ర మంథనానికి ముందు దేవతలు దీనిని చేశారు.
చంద్రదర్శన నిషేధ - ఈ రాత్రి చంద్రుడిని చూడకూడదు. తప్పుడు ఆరోపణలకు దారి తీస్తుంది.
పొరపాటున ఎవరైనా ఈ రాత్రి చంద్రుడిని చూస్తే - ఈ క్రింది మంత్రం దోష నివృత్తి కోసం
సింహః ప్రసేనమవధీత్సింహో జామ్బవతా హతః । సుకుమారక మారోదీస్తవ హ్యేష స్యమంతకః॥
(ఇది విష్ణు పురాణం)
రోగయ ఊచుః ।
నిర్విఘ్నేన తు కార్యాణి కథం సిధ్యన్తి సూతజ ।
అర్థసిద్ధిః కథం నృణాం పుత్ర సౌభాగ్యసంపదః
దమ్పత్యోః కలహే చైవ బన్ధుభేదే తథా నృణామ్ ।
ఉదాసీనేషు లోకేషు కథం సుముఖతా భవేత్
విద్యారమ్భే తథా నృణాం వణిజాయాం కృశౌ తథా ।
నృపతేః పరచక్రస్య జయసిద్ధిః కథం భవేత్
కాన్ దేవతాం నమస్కృత్య కార్యసిద్ధిర్భవేన్నృణామ్ ।
ఏతత్సర్వే విశేషేణ సుత నో వక్తుమర్హసి |
ఋషి పంచమి - శుక్ల పంచమి
స్త్రీలు తమ ర్నాత్మక శక్తి / పాపాలను అధిగమించడానికి ఈ రోజున సప్త ఋషులను + అరుంధతిని పూజిస్తారు.
అరున్ధత్యై0 సౌభాగ్యద్రవ్యాణి । మాల్యాదిని సుగన్ధిని । పుష్పాణి.
కశ్యపాయ తులసీపత్రం ౦ ।
అత్రయే అగస్తి ।
భరద్వాజయ అపమార్గ౦ ।
విశ్వామిత్రాయ బిల్వ౦ ।
గోతమయ్య అర్క0 ।
జమదగ్నయే దూర్వా0 ।
వసిష్ఠాయ శమీ0 ।
అరున్ధత్యే ధత్తూరు0 ।
నమోస్తు సురవన్ద్యేభ్యో దేవర్షిభ్యో నమోనమః ।
సర్వపాపహరాః సన్తు వేదరూపాః సనాతనాః । నమస్కారః ।
చంపా షష్టి - శుక్ల షష్టి
సూర్యుడు / ఆదిత్యుడు పాప క్షయ కోసం పూజించబడతాడు
ఆముక్తాభరణ వ్రతం / ఫల సప్తమి - శుక్ల సప్తమి
శివుడు మరియు దేవి పార్వతిని ఆరాధించడానికి మరియు సంతానం పొందే వరం లేదా వారి ఆరోగ్యం మరియు దీర్ఘాయువు కోసం అడగడానికి అత్యంత పవిత్రమైన రోజు.
ఫల సప్తమి వ్రతం కోసం శివుడికి ఏడు వేర్వేరు కూరగాయలను సమర్పించి, ఆపై ఏడు ముడులతో కూడిన "దొరకం" పవిత్రమైన దారాన్ని కూడా సమర్పించి, తరువాత స్త్రీ ఎడమ చేతికి మరియు పురుషుని కుడి చేతికి కట్టాలి. శివుని అనుగ్రహం కోసం ఈ వ్రతాన్ని వరుసగా ఏడు సంవత్సరాలు నిర్వహిస్తారు.
భద్రే తు శుక్లసప్తమ్యామ్ అముక్తాభరణం వ్రతమ్ ।
చంద్రో ధృతో లలాటే వై శంభునాయభూషణాత్మకః ।। 32..
సోమస్య చ మహేశస్య పూజనం షోడశాదిభిః ।
ప్రకుర్యాద్ విసృజేన్నత్వా సర్వకామసమృద్ధయే ।। 32..
ఫలసప్తమి చైవేయం ఫలసప్తాత్మికీ మతా ।
నాలికేరం చ వృంతకం నారంగం బీజపూరకం ।। 34..
కూష్మాణ్డం బ్రుహతీపూగం ఫలాన్యేతాని చార్పయేత్ ।
సప్తతంతుకృతం ఛత్ర సప్తగ్రంథిసుదోరకం ।। 35..
సమర్ప్య శంకరాయాథ బధ్నీయాద్ వామహస్తకే ।
నారీ వామే నరో దక్షే హస్తే వర్షం సురక్షయేత్ ।। 36..
వ్రతాన్తే బాలకాన్ సప్త భోజయిత్వా తతో వ్రతి ।
స్వయం భుఞ్జీత నిజయుగ్ వ్రతసంపూర్తిహేతవే ।। 3 7..
ఫలాని తు ద్విజేభ్యో వై దద్యాత్ సంతుష్టిహేతవే ।
ఏవం. సప్త తు వర్షాణి వ్రతం కృత్వా యథావిధి ।। 38..
సాయుజ్యం లభతే లక్ష్మీ! మహాదేవస్య తద్వాతి ।
పూజనం తద్వ్రతే కార్యే యథావిధి యథాధనమ్ ।। 39..
దూర్వా-అష్టమి వ్రతం
ఈ రోజున గణేశుడిని మరియు శివుడిని "దూర్వ గడ్డి"తో పూజిస్తారు. స్త్రీలు మంచి సంతానాన్ని పొందేందుకు మరియు మంచి వైవాహిక జీవితాన్ని గడపడానికి ఈ వ్రతం సిఫార్సు చేయబడింది.
అదే రోజున జ్యేష్ట నక్షత్రం ఉంటే మహాలక్ష్మీ వ్రతం కూడా చేస్తారు.
పద్మ ఏకాదశి (శుక్ల)
ఈ మాసంలోని ఏకాదశిని పద్మం అంటారు.
పద్మా నామేతి విఖ్యాతా నభస్యకాదశీ సితా ।
హృషీకేశః పూజ్యతేయస్యాం కర్తవ్యం వ్రతముత్తమమ్ ౫.
శ్రావణ ద్వాదశి - శుక్ల ద్వాదశి - వామన జయంతి (ఓనం)
ఈ రోజున విష్ణువును "బుధ-శ్రవణ"గా పూజిస్తారు. చంద్రభాగ మరియు తాపీ నదిలో నాడి స్నానం కూడా ప్రస్తావించబడింది.
ఈ రోజును విష్ణువు వామన (బలి చక్రవర్తి కథ) అవతారంగా కూడా జరుపుకుంటారు.
అనంత పద్మనాభ వ్రతం - శుక్ల చతుర్దశి
ఈ రోజున శ్రీమహావిష్ణువు శేషనాగముపై శయనించి కనిపించాడు. ఇది విస్తృతమైన వ్రతం మరియు వారిలో కొందరు దీనిని వరుసగా 14 సంవత్సరాలు ఆచరిస్తారు.
ఈ వ్రతానికి దర్భ గడ్డితో చేసిన అనంత నాగం చూడటం చాలా అందంగా ఉంటుంది
మహాలయ పక్షం - కృష్ణ పక్షం
భాద్రపద మాసంలోని మొత్తం కృష్ణ పక్షాన్ని మహాలయ పక్షం లేదా పితృ పక్షం అంటారు. ఈ సమయంలో శ్రాద్ధం చేయడం లేదా పితృ దేవతలను ఆరాధించడం చాలా పవిత్రమైనదిగా పరిగణించబడుతుంది.
కొన్ని ఆచారాలను నిర్వహించడానికి శాస్త్రాలలో అనేక ప్రత్యేకమైన సమయాలు ఉన్నాయి, అవి చాలా అరుదుగా ఉంటాయి, అవి జీవితంలో జరగవు.
ఉదాహరణకు,
కపిల షష్ఠి భాద్రపద మాసంలో వస్తుంది కానీ అది కపిల షష్టిగా మారడానికి కొన్ని జ్యోతిష్య ప్రమాణాలు ఉన్నాయి.
కృష్ణ పక్షం యొక్క షష్ఠి మంగళవారం సంభవించినట్లయితే మరియు దానికి వ్యతిపాత యోగంతో పాటు రోహిణి నక్షత్రం ఉంటే, దానిని కపిల షష్టి అని పిలుస్తారు మరియు సూర్య దేవత, కపిలా దేవిని ఈ రోజున పూజిస్తారు.
కపిల-ఆవును కూడా పూజిస్తారు మరియు సరైన గ్రహీతకు గోదాన చేస్తారు.
(ఈ వ్రతాన్ని ప్రస్తావిస్తూ, అటువంటి కర్మలలోని శక్తుల సంక్లిష్టత మరియు పరస్పర చర్యను బయటకు తీసుకురావడానికి)
